1. Những nguyên nhân và biểu hiện của tình trạng suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi
1.1. Những nguyên nhân gây ra tình trạng suy dinh dưỡng ở người cao tuổi
Các chuyên gia cho biết, rất nhiều nguyên nhân khiến cho người lớn tuổi phải đối mặt với vấn đề suy dinh dưỡng. Nhưng dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:
Ở mỗi lứa tuổi khác nhau, nhu cầu năng lượng cũng khác nhau. Càng lớn tuổi thì nhu cầu năng lượng càng giảm, trong khi đó, cơ thể vẫn cần một lượng dinh dưỡng nhất định. Chính vì thế, thói quen ăn uống không điều độ, ăn quá ít, chỉ ăn cho qua bữa, ăn uống thiếu chất,… chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi.
Tình trạng chán ăn, ăn không ngon,… dẫn đến suy dinh dưỡng ở người già
Do tình trạng lão hóa: Tuổi cao nghĩa là chúng ta phải đối mặt với tình trạng lão hóa của cơ thể. Chẳng hạn như tình trạng răng yếu, thậm chí là rụng răng khiến cho khả năng nhai của người già ngày càng suy giảm, từ đó khiến cho khả năng hấp thụ dưỡng chất của cơ thể kém đi. Người già cũng có cảm giác chán ăn, ăn không ngon. Điều này là do tình trạng lão hóa khiến cho người cao tuổi giảm tiết nước bọt, suy giảm vị giác cũng như khứu giác vì thế họ không có cảm giác thèm ăn.
Tình trạng suy dinh dưỡng kéo theo nhiều vấn đề sức khỏe
Bên cạnh đó, nguyên nhân của tình trạng suy dinh dưỡng cũng có thể là do tình trạng dị ứng, hoặc quá lo lắng về những vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa khiến cho người già có xu hướng kiêng ăn nhiều loại thực phẩm, thậm chí họ e ngại cả khi uống sữa và ăn cá,… Về lâu dài, thói quen kiêng ăn quá mức này sẽ khiến cơ thể bị thiếu dinh dưỡng nghiêm trọng. Rất nhiều bệnh nhân mắc một số bệnh về đường tiêu hóa chẳng hạn như bệnh viêm loét dạ dày, bệnh viêm đại tràng co thắt,… đều có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng khi tuổi cao.
1.2. Một số biểu hiện của tình trạng suy dinh dưỡng ở người già
Dưới đây là một số triệu chứng suy dinh dưỡng ở người già:
– Giảm từ 5% đến 10% cân nặng trong vòng 6 tháng đến 1 năm.
– Người bệnh có biểu hiện chán ăn, thường xuyên mệt mỏi, trí nhớ kém, hay quên, tâm lý thay đổi thất thường, hay cáu giận vô cớ.
– Khi tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài, người già có thể thấy miệng khô, da khô, da nhợt nhạt, môi bị lở, móng tay, móng chân dễ gãy, tóc rụng nhiều.
– Rối loạn tiêu hóa, chẳng hạn như tình trạng buồn nôn, đi ngoài phân rắn, lỏng thất thường, thường xuyên đau bụng,…
– Với những người già đã có sẵn bệnh lý mạn tính như bệnh tim, những bệnh về xương khớp, bệnh viêm gan, tình trạng hen suyễn,… thì khi kèm theo suy dinh dưỡng thì mức độ bệnh sẽ ngày càng nghiêm trọng. Chính vì thế, chúng ta không nên chủ quan, nếu thấy có những biểu hiện bất thường, nên đưa người bệnh đến các cơ sở y tế để tránh những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe.
2. Những lưu ý giúp cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi
Khi xây dựng chế độ ăn cho người lớn tuổi, bạn cần chú ý những điều sau:
Trước hết, cần đảm bảo những bữa ăn của người cao tuổi phải chứa đầy đủ các loại dưỡng chất như chất đạm, béo, tinh bột, chất xơ, các loại khoáng chất và vitamin,… Nên chế biến thức ăn có độ mềm vừa phải để tốt cho hệ tiêu hóa, nhưng không nên xay quá nhuyễn sẽ làm mất vị ngon của thức ăn, nên có một món canh trong mỗi bữa ăn, tránh tình trạng bỏ bữa, lên kế hoạch thực đơn khoa học, theo dõi cân nặng, tỷ lệ mỡ của người lớn tuổi trong gia đình,…
Cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho người cao tuổi
Càng lớn tuổi thì năng lượng cần thiết của chúng ta càng giảm. Trung bình, người cao tuổi cần khoảng 1.700 – 1.900 calo/người/ngày. Trong mỗi bữa ăn, bạn nên bổ sung cân bằng dưỡng chất, trong đó ngũ cốc chiếm 68%, chất đạm 14% và tỉ lệ chất béo chiếm 18% trong khẩu phần ăn hằng ngày.
Không nên ăn quá nhiều tinh bột ở giai đoạn cao tuổi. Mỗi bữa chỉ ăn 1 đến 2 bát cơm, đôi khi có thể thay thế bằng các loại khoai, sắn,… giúp cơ thể bổ sung tinh bột và chất xơ, rất tốt cho hệ thống tiêu hóa.
Về nhu cầu chất đạm, người lớn tuổi cần khoảng 60 – 70g đạm/ngày. Đối với người cao tuổi, nên bổ sung đạm từ các loại cá, đỗ, vừng lạc,… sẽ tốt hơn nguồn đạm từ các loại thịt đỏ.
Chất béo: Người lớn tuổi nên ăn dầu thực vật, hạn chế ăn mỡ động vật để giảm nguy cơ bị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch.
Muối: Nên ăn nhạt và hạn chế ăn những thực phẩm lên men, thực phẩm chế biến sẵn.
Chất xơ: Người cao tuổi nên ăn nhiều rau củ quả để bổ sung chất xơ, rất tốt cho hệ tiêu hóa và phòng chống những vấn đề về tim mạch.
Nước: Bất cứ đối tượng nào cũng nên uống nhiều nước để giúp cơ thể tăng cường quá trình trao đổi chất, loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, cần hạn chế uống nước vào ban đêm để tránh tình trạng tiểu đêm gây mất ngủ.
Người cao tuổi cũng nên bổ sung các loại vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, chẳng hạn như các loại vitamin nhóm B, C, canxi, kẽm, sắt,…
Người cao tuổi nên lạc quan, vui vẻ, ăn uống đủ dưỡng chất để có sức khỏe tốt
Nên ăn chậm, nhai kỹ để quá trình tiêu hóa được diễn ra dễ dàng hơn. Không nên ăn quá no vào buổi tối, nên chế biến đa dạng thực phẩm, chia nhỏ bữa ăn để tăng cảm giác ngon miệng.
Bên cạnh đó, ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý và vận động nhẹ nhàng, giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ cũng chính là cách cải thiện sức khỏe và phòng chống tình trạng suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi.
Không chỉ vấn đề dinh dưỡng, mà bất cứ vấn đề gì về sức khỏe ở người lớn tuổi đều đáng lo ngại. Vì thế, ngay khi có biểu hiện bất thường, bạn hãy đưa người thân đến thăm khám để được chẩn đoán và điều trị bệnh sớm.
TỔNG HỢP